2007 yılında AB’ye serbest dolaşıma giren Romanya’da bir gecede onbinlerce insan Avrupa’nın değişik ülke ve şehirlerine gittiler, kimi iş buldu, kimi iş kurdu, bugün resmi kayıtlarda 3.5 – 4 milyon, gayri resmi ise takriben 5- 6 milyon civarında genç, dinamik, prezentabl ve iş bilen Romen gençleri Avrupada çalışmaktadırlar.
Kimi sigortalı kimi kaçak, bir şekilde geçinip gidiyorlar.
AB memnun Romen makamları da memnun.
AB genç, işibilen ve ucuz işçi çalıştırmanın ve üretmenin avantajını yaşarken, Romen makamları da % 3.4 işsizlik oranı kayıtlarından memnun görünüyorlar.
Romanya’da Bükreş dahil diğer şehirlerde iş gereği dolaşanlar sokaklarda 18-45 yaş arası insan görmeleri çok nadir oldu. Öğrenci veya 50 yaş üzeri emeklileri heryerde görmek mümkün, otellerde, restaurantlarda marketlerde, Avm’lerde istihdam edenlerin % 80’i 45-50 yaş ve üzeri, neden mi? Çünkü gençler AB ülkelerine hizmet ediyorlar.
Romanya’da sanayii, tarım, hayvancılık, teknoloji, textil üretimi bitmek üzere, herşey dışarıdan geliyor çok az üretim yapan firmalar kaldı. Milyon Euro’luk yatırımcı firmalar çalıştıracak genç dinamik kadro bulamaz oldu, bu yetmezmiş gibi birde candan bezdiren bürokrasi sıkı kontroller ve hayali cezalar, bu yatırımcılar bıkmış durumdalar, yakında onlar da fabrikalarının, işyerlerinin kapılarını kapatır giderler. Dikkattinizi çekerim, birçok firma caddelerdeki billboardlarda işçi aranıyor ilanları asmaya başladılar, nereye kadar?
İşçi bulamazlarsa yakında sermayeyi toplar giderler. Bu Ülkeye yazık değilmi? Romenler anlatıyor, Kominizim döneminde 1 lt.su 1 ley 2.5 lt alkollü içki 1 ley’miş. Kominist rejim alkolü bedava vermiş halkta, içmiş, koministler önce akıllarını aldılar sonra herşeylerini.
Şimdi AB Romanya’nın omurgası sayılan kalifiye gençlerin para ile akıllarını aldı, Romen işçilerin AB fabrikalarında ürettikleri ürünleri Romanya’ya satarak onlara maaş olarak ödediği parayı geri alıyorlar. Tabiri caizse Marketlerde Romen üretim malını fenerle aramaya başladık. 1990’a kadar Romanya, kuru hububat, tütün, et, süt yumurta, textil, traktör, otomobil, kamyon, silah sanayi ve yedek parçaya varıncaya kadar dünyanın birçok ülkesine ihraç eden bir ülke iken, şimdi domates Polonya’dan, hıyar Hollanda’dan, lahana İspanya’dan geliyor.
Bu gidiş nereye varacak, Romen makamlarının bu konuya daha hassas olmasını diliyoruz. Kanaatimce Romen makamlarının biran önce yabancı işçi çalıştırma izni için ek bir kanun maddesi çıkartıp yerli malı üretimine katkıda bulunmaları lazım. Kalın sağlıcakla.